Μάραθο (Foeniculum vulgare – Φοινίκουλον το κοινόν), στη χώρα μας το συναντούμε επίσης με τις ονομασίες Μάλαθρο, Μάραθρο, Φινίκιο, Φινόκιο, Μάραζα. Είναι ένα είδος φυτού του γένους Foeniculum, ένα μέλος της οικογένειας Apiaceae. Είναι αυτόχθονο των ακτών της Μεσογείου, αλλά έχει ευρέως εγκλιματισθεί σε πολλά μέρη του κόσμου, ειδικά σε ξηρά εδάφη κοντά στη ακτή της θάλασσας και στις όχθες των ποταμών. Το μάραθο, Foeniculum vulgare, είναι ένα πολυετές βότανο. Είναι κάθετο, φαιοπράσινο, και μεγαλώνει σε ύψος έως 2,5 μ., με κούφια κοτσάνια. Τα φύλλα του μεγαλώνουν μέχρι 40 εκ. σε μήκος, είναι ελαφρώς διαχωρισμένα, με τα απώτερα τμήματα να είναι νηματοειδή, περίπου 0,5 χιλ. Τα άνθη βρίσκονται σε ταξιανθίες και σχηματίζουν σκιάδια 5-15 εκ. σε πλάτος, κάθε τμήμα σκιάδιου έχει 20-50 μικροσκοπικά κίτρινα άνθη με κοντούς μίσχους. Ο καρπός είναι ένας ξηρός σπόρος 4-10 χιλ. σε μήκος, το μισό ή λιγότερο σε πλάτος, και ραβδωτό. Περιέχει δύο σπόρους σε χρώμα φαιοπράσινο με σχήμα αυγοειδές, πεπλατυσμένο και σχηματίζουν συνήθως πέντε πλευρές. Οι σπόροι έχουν γεύση γλυκίζουσα και είναι πολύ αρωματικοί. Το άρωμά του φυτού θυμίζει φρέσκο σανό και για τον λόγο αυτό βγήκε έτσι η λατινική του ονομασία (foenum=σανός). Οι σπόροι μαζεύονται όταν αρχίσουν να αποκτούν καστανό χρώμα. Η ωρίμανση δεν πρέπει να έχει προχωρήσει. Κόβουμε τα κεφάλια και τα ξηραίνουμε πάνω σε πλέγματα. Η ρίζα του Μάραθου είναι σχετικά χοντρή, σαν αδράχτι. Το Μάραθο δρα ως άφυσο, αρωματικό, αντισπασμωδικό, διεγερτικό, γαλακταγωγό, φλογιστικό και αποχρεμπτικό. Είναι ένα εξαιρετικό ίαμα για το στομάχι και τα έντερα, που ανακουφίζει από τον τυμπανισμό και τον κολικό, ενώ ταυτόχρονα διεγείρει την πέψη και ανοίγει την όρεξη. Έχει ηρεμιστική δράση παρόμοια με του Γλυκάνισου στη βρογχίτιδακαι το βήχα. Μπορεί έτσι να χρησιμοποιηθεί για να βελτιώνει τη γεύση σε διάφορα ιάματα για το βήχα. Το Μάραθο επίσης αυξάνει τη ροή του γάλακτος στις θηλάζουσες μητέρες και μέσω αυτού βοηθά να ανακουφιστούν οι κολικοί των βρεφών. Εξωτερικά το αιθέριο έλαιο ανακουφίζει τους μυϊκούς και ρευματικούς πόνους. Το έγχυμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί ακόμη για τη θεραπεία της επιπεφυκίτιδας και της φλεγμονής των βλεφάρων με κομπρέσες. Είναι επίσης καλό για τηνκακοσμία του στόματος όταν κάνουμε μπουκώματα με αυτό ή απλά αν το μασήσουμε. Συνδυάζεται καλά με το Χαμομήλι, το Γεράνι και το Θυμάρι για πεπτικές διαταραχές. Για αδυνάτισμα στη παχυσαρκία συνδυάζεται καλά με τον Φράξο και την Τσουκνίδα.
